حجاب، گشت ارشاد و گسترش نافرمانی‌های مدنی
تاریخ انتشار: ۲۹ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۰۵۱۵۵۸
گروه تعاملی الف - مصطفی آبروشن*:
هر نظام سیاسی با توجه به حساسیت و انتظارات اجتماعی میزانی از انحراف از هنجارها را تحمل و یا بر اساس ملاحظاتی، واکنش قهری به انحرافت فرهنگی را به تاخیر و یا نادیده انگاری می‌کند زیرا از منظر جامعه شناختی هیچ حکومتی نمی‌تواند صد درصد افراد جامعه را معتقد و ملتزم به رعایت ارزش‌های ایدئولوژیک حاکم بر جامعه نماید.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
گفتنی است که پذیرش و یا عدم رعایت هنجارهای اخلاقی در زمره اموری است که تخلف از ان عموما با واکنش‌های اجتماعی همراه است این بدین معناست که حاکمیت نبایستی در حوزه‌های شخصی افراد دخالت اشکار کند. یکی از مصادیق و نمادهای امور اخلاقی رعایت حجاب اسلامی برای زنان است. مشکل از انجایی اغاز می‌شود که حاکمیت حجاب را بعنوان یک امر نمادین و ارزشی به شمار اورده بطوریکه عدم پایبندی به آن بعنوان جرم و یکی از مصادیق ناهمنوایی اجتماعی تلقی می‌گردد.
از سوی دیگر عده ای از شهروندان حجاب را بعنوان یک پوششی غیر الزام اور و انتخابی تلقی می‌کنند در واقع بخش بزرگی از زنان جامعه داشتن حجاب رسمی را بعنوان یک تکلیف اجباری نمی‌پذیرند و معتقدند که حکومت بایستی مدیریت بر بدن و انتخاب نوع پوشش زنان را بعنوان حقوق اساسی به رسمیت بشناسد. در واقع زن امروزی معتقد است که میان ارزش‌های رسمی حاکم بر جامعه و ارزش‌های ثانوی و فردی، حق انتخاب دارد اما حاکمیت، این خواست اجتماعی را به شکل یک‌سویه از او سلب کرده است. با توجه به واقعیت‌های موجود هر چقدر نظام اجتماعی با نظمی دستوری و آمرانه به مقوله‌های فرهنگی بپردازد و با پدیده ای که بعنوان بدحجابی از آن یاد می‌شود برخوردی پلیسی صورت گیرد، نه تنها واکنش‌های افراط گونه را در پی خواهد داشت بلکه بی اعتمادی اجتماعی نیز به معضل یاد شده افزوده خواهد شد که بطور قطع، هزینه های فراوانی را به حاکمیت تحمیل می‌کند.
نهادهای اجتماعی در جوامع انسانی عموما با این هدف مشخص تشکیل میگردند که به نیازهای شهروندان پاسخ متقاعد کنندهای بدهند در واقع افکار، اندیشه و مطلوبیتهای اجتماعی در قالب نهادها و ساختارهای اجتماعی به واقعیت تبدیل میگردند لذا ما کمتر جامعه ای را سراغ داریم که حاکمیت سیاسی به تشکیل نهادی همچون گشت ارشاد همت گمارد که در واکنشی وارونه مطلوبیت های شهروندانش را سرکوب کند این یک امر بدیهی است که تغییرات فرهنگی با گشت ارشاد تحقق پیدا نمیکند بلکه تغییر بایستی از نظام فکری فرد و خانواده اغاز گردد لذا اگر بجای تغییر الگوهای ذهنی، با برخوردهای غیر فرهنگی سعی داشته باشیم که رفتار را در مسیر درست هدایت کنیم، اشتباه فاحشی خواهد بود زیرا ما برای تغییر الگوهای پوشش زنان نیاز به تغییر اساسی در نگرشهای آنان داریم. بنابراین با زور و ارعاب نمیتوان باورهای افراد را تغییر و یا مدیریت کرد در واقع با ساماندهی در نگرش های فکری است که می توان به جامعه پذیری افراد امیدوار بود.
برخوردهای تند و استانداردهای نامشخص گشت ارشاد، واکنش‌های افراط گونه را در پی داشته و به بی نظمیهای اجتماعی دامن زده است لذا ما نمیتوانیم بخش بزرگی از زنان و دختران جامعه را بخاطر نوع پوشش شان مجرم تلقی کرده و مورد تعقیب پلیسی قرار دهیم. جرم انگاری یک امر فرهنگی و در همین راستا ورود پلیس به مقوله تخلفات اخلاقی اشتباه فاحشی است زیرا نه تنها اقتدار اجتماعی پلیس به شدت کاهش پیدا می‌کند بلکه نظم دستوری در امور فرهنگی به گسترش بی نظمی و نافرمانی های مدنی منجر خواهد شد.
*عضو انجمن جامعه شناسی ایران
منبع: الف
کلیدواژه: گشت ارشاد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۰۵۱۵۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
هدف از تحمیل بی‌حجابی به جامعه چیست؟
بدون شک در عصر ما که افراد غرب زده، بی‌حجابی را جزئی از آزادی زنان می‌دانند، سخن گفتن از حجاب برای این دسته افراد، ناخوشایند و گاهی افسانه‌ای است متعلق به زمان‌های گذشته.
این گروه از افراد که توسط بیگانگان و دشمنان داخلی وخارجی حمایت می‌شوند، مدام دررسانه‌های مجازی در اذهان عمومی چنان وانمود می‌کنند که حجاب، حکم قرآن نیست ودرهیچ جای این کتاب، الزام و اجباری به رعایت حجاب نشده است، اما فلسفه حجاب از کجا آمده و چرا حاکم جامعه اسلامی، حجاب را لازم‌الاجرا و واجب اطاعت می‌داند وحتی در بیانات اخیر رهبر معظم انقلاب، نظر قاطع ایشان مبنی بر شرعی و قانونی بودن حجاب است و باید توسط همه افراد، چه کسانی که به شرع معتقدند و چه آنهایی که اعتقادی ندارند، رعایت شود و قابل صرف نظر کردن نیست؟ شیخ مهدی عسکرآبادی، کارشناس معارف و استاد حوزه علمیه و خادم تشکل‌های مردمی قرارگاه امر به معروف و نهی از منکر امام خامنه‌ای به تمام ابهامات ما پاسخ می‌دهد و می‌گوید: تمام احکامی که ما در جامعه اسلامی به آن عمل می‌کنیم بر مبنای قرآن کریم وروایات اهل بیت (ع) است. قرآن، این احکام را تدبیر و ابلاغ کرده وحاکم جامعه اسلامی در هرعصر و زمانی فقط موظف به حفظ و اجرای آن است و هیچ حکمی، مصلحتی عمل نمی‌شود. اسلام، حکم قطعی برای رعایت حجاب درمحیط اجتماعی صادرکرده و این موارد را باید حاکم جامعه اسلامی الزام و اجرا کند.
حاکم شرع جامعه اسلامی ما نیز در تلاش است که بتواند احکام را به‌خوبی اجرا کند و مسئولیت ضمانت اجرایی حجاب که یکی از مسلمات دین مبین اسلام بوده و در مرحله اول برای حفظ حریم زنان و در مرحله دوم برای حفظ جامعه‌ای اجتماعی اعم از زن و مرد است با حکومت اسلامی گذاشته شده است.
آیات حجاب کدامند؟
وی به آیات متعددی که در قرآن کریم به حجاب و مصادیق این پوشش اشاره کرده، می‌گوید: قرآن کریم در آیه ۵۹ سوره مبارکه احزاب به‌صراحت، جلباب (روسری بلند و چادر) را مطرح می‌کند و در آیات۳۰و۳۱سوره مبارکه نور به بحث رعایت نگاه، حجاب و مصادیق پوشش در برابر محارم و نامحرمان اشاره می‌کند. سوره احزاب یکی از پربارترین سوره‌های قرآن است که در آیه ۵۹ در مورد حجاب سخن می‌گوید و همه زنان باایمان را به رعایت این دستور اسلامی توصیه می‌کند. در این آیه آمده است: «ای پیامبر، به همسران، دخترانت و زنان مومنین بگو: جلباب‌ها را بر خویش فرو افکنند. این کار برای این است که شناخته شوند و مورد آزار قرارنگیرند.» این آیه به برخی زنان باپوشش نامناسب هم که در عین داشتن حجاب، آن چنان بی‌پروا هستند که قسمت‌هایی از بدن‌شان نمایان و همین سبب جلب توجه افراد بیمار و نگاه‌های آلوده می‌شود نیز اشاره دارد.
سوره مبارکه نور، سوره دیگری است که به پاکدامنی، عفت و مبارزه بانگاه‌های آلوده اشاره دارد. درآیاتی ازاین سوره، مسأله نهی از چشم‌چرانی مردان نسبت به زنان و زنان نسبت به مردان و موضوع حجاب زنان مسلمان را پیش کشیده، چراکه تا چشم چرانی و بی‌حجابی ریشه کن نشود، آلودگی‌ها برطرف نخواهد شد. در آیه ۳۱نور آمده است: به زنان با ایمان بگو، چشمان خود را فروگیرند و دامان خود را حفظ کنند. آنها نباید زینت خود را آشکارسازند، جز آن مقدار که طبیعتا ظاهر است و روسری‌های خود را برسینه خود افکنند تا گردن و سینه آنها پوشانده شود و در ادامه این آیه به مصادیق پوشش دربرابر محارم و نامحرمان به تفکیک اشاره می‌کند و در آخر بیان می‌کند زنان هنگام راه رفتن پا‌های خود را به زمین نزنند تا زینت پنهانی‌شان به گوش مردان بیگانه نرسد و سرانجام با دعوت عمومی همه مومنان به توبه و بازگشت به سوی خدا این آیه را پایان داده است؛ بنابراین با مروری در آیات قرآنی، متوجه لزوم رعایت حجاب می‌شویم و تمام احکامی که تاکنون در مورد حجاب به آن عمل شده بر مبنای قرآن کریم و سخن خداوند بوده است.
انتظار جامعه‌ای رها شده از زنان بدحجاب
دربرگزیده تفسیر نمونه آیت ا... مکارم شیرازی آمده است بدحجابی طبعا پیامد‌هایی همچون آرایش، عشوه‌گری وامثال آن رابه همراه داردکه مردان به‌خصوص جوانان رادرحالتی قرارمی‌دهدکه سبب ایجادالتهابات جنسی وهیجانات بیمارگونه عصبی وگاهی سرچشمه بیماری‌های درونی می‌شود. غریزه جنسی نیرومندترین وریشه‌دارترین غریزه آدمی است که درطول تاریخ سرچشمه حوادث زیادی بوده است. جامعه‌ای که زن را با اندام برهنه و بی‌حجاب بخواهد، طبیعی است که روز به‌روز تقاضای آرایش بیشتر و خودنمایی افزون‌تر از اودارند وهنگامی که زن ازطریق جاذبه جنسی اش وسیله تبلیغ کالاها، دکور اتاق‌های انتظار، مسبب افزایش دنبال‌کنندگان صفحات مجازی و عاملی برای جلب توجه جهانگردان، سیاحان ومبلغان رسانه‌ای قرارگیرد درچنین جامعه‌ای شخصیت زن تا سرحد یک عروسک یا یک کالای بی‌ارزش سقوط می‌کند و ارزش‌های والای او به کلی به دست فراموشی سپرده می‌شود و تنها افتخار او جوانی، زیبایی و خودنمایی اش است و تبدیل به وسیله‌ای می‌شود برای اشباع هوس‌های سرکش یک گروه آلوده فریبکار و انسان نما‌های دیو صفت.
چالش حجاب و نقشه شوم دشمن
به گفته عسکر آبادی، حجاب یک مسأله کاملا دینی است و دین اسلام برای سعادت بانوان، آن را واجب کرده که دشمنان با به چالش کشیدن حجاب بانوان کشور ما و همسویی آن با بهانه‌های اقتصادی و سیاسی، پاکی و قداست زن مسلمان را نشانه گرفته‌اند و از هیچ تلاشی هم فروگذار نیستند. به فرمایش مقام معظم رهبری، حجاب درکشور ما به یک چالش تبدیل شده و دشمنان در حال تحمیل بی‌حجابی هستند که دخالت ومسأله‌سازی بیگانگان دراین خصوص آشکار وواضح است. دشمن ازبیرون وداخل درحال هنجارشکنی و تلاش برای برداشتن حجاب بانوان ماست که دراین خصوص زنان وبانوان عاقل وفهیم ما باید آگاه باشند و مسئولان بخش‌های مختلف در این زمینه به نحو مطلوبی مسئولیت خود رااجرا کنند.
به گفته رهبری، مهم‌ترین هدف دشمن ازتحمیل بی‌حجابی و بدپوشی، تغییر تدریجی کشور به وضعیت فضاحت‌بار دوران طاغوت است. عسکرآبادی می‌گوید: وظیفه اصلی مسئولان این است که همگام بافرهنگ آفرینی وترویج رسانه‌ای وفرهنگی، رعایت حجاب وعفاف راازطریق اداره‌ها الزامی وبابی‌حیایی و بیبندوباری، طبق قانون حکومت اسلامی برخورد کنند. علاوه براین، بانوان محجبه ما ضمن رعایت پوشش اسلامی، دیگران را نیز به این پوشش تشویق کنند و درجا‌هایی که می‌بینند جامعه اسلامی مورد توهین واقع می‌شود، وظیفه دارند با برخوردی محبت‌آمیز در قالب نهی از منکر انجام وظیفه کنند. آن دسته ازبانوانی هم که متأسفانه گرفتار نقشه شوم دشمنان شده‌اند و در حال ترویج بی‌حجابی در کشور هستند، بدانند و آگاه باشند اولین گروهی که موردتعرض افرادهوس بازقرارگرفته ودچار آسیب ومشکل می‌شوند خود همین افراد هستند. به امید روزی که تمام بانوان ارزشمند کشورمان بدانند که آزادی یک زن مسلمان در پناه رعایت حجاب و عفاف اسلامی محقق می‌شود.
منبع: روزنامه جام جم
باشگاه خبرنگاران جوان وبگردی وبگردی
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»